Meidenvenijn
Meisjes maken het elkaar soms (zo onnodig!) moeilijk. Meidenvenijn is niet altijd makkelijk te herkennen. Het speelt zich vaak af onder de radar; venijnige blikken, rollende ogen, roddels, appjes, etc. Soms hebben meisjes zelf niet eens echt door wat hun eigen gedrag bij de ander teweegbrengt.
Meisjes pesten anders dan jongens. Jongens troeven elkaar af op basis van prestaties. Wie is het sterkst, wie kan het beste voetballen en wie durft het meest? Bij meisjes zien we dat ze veel meer de strijd met elkaar aangaan naar aanleiding van hun sociale positie. Wie hoort erbij en wie niet, hoeveel vriendinnen heb ik, hoe populair ben ik en hoeveel invloed kan ik uitoefenen op anderen? Meisjes verweven het pestgedrag in hun sociale relaties; door te roddelen over het slachtoffer, door buitensluiten en isoleren, negeren en afwijzen. Het zijn (valse) acties waarmee meisjes andere meisjes onderuit halen. Dit gebeurt heel geraffineerd, vaak buiten het gezichtsveld van volwassenen.
Bij meidenvenijn is er niet alleen sprake van een dader en een slachtoffer; het is een fenomeen waarbij meer groepsleden betrokken zijn, ieder met haar eigen rol. In meidengroepen zijn vaak in meer of mindere mate typische meidenrollen te onderscheiden. Vaak is er één meisje heel populair en vormt zich een groepje vriendinnen om haar heen. Deze vriendinnen willen graag net zo populair zijn als dit meisje. Het ‘populaire’ meisje bepaalt (al dan niet bewust) wie bij haar clubje hoort en wie niet. Soms wisselt het ook binnen de groep wie de ‘leidster’ van de groep is.
De meisjes om het ‘populaire’ meisje heen willen graag bij het groepje blijven horen en zorgen er voor dat anderen hun plek in de groep niet kunnen innemen. Ze schromen niet om anderen buiten te sluiten of te pesten, soms zonder dat het ‘populaire’ meisje hierom vraagt of er zelfs weet van heeft. Ze sluiten anderen buiten om hun eigen status van ‘vriendin van’ in stand te houden.
Samen sterker in de strijd tegen pesten; de rol van jou als ouder
De verantwoordelijkheid voor de aanpak van het pesten ligt niet alleen op school, ook ouders kunnen een belangrijke bijdrage leveren in het aanpakken en verminderen van pesten. Als school het pestgedrag serieus wil aanpakken en verminderen, zijn zij afhankelijk van de medewerking van ouders. Hoe meer ouders en school op één lijn zitten, hoe groter het effect op de meiden zal zijn. Het gaat erom dat de meiden een zekere samenhang voelen en weten waar de grenzen liggen. Dit schept duidelijkheid en veiligheid. Het maakt de aanpak van pesten een stuk gemakkelijker.
Wat kan je zelf doen?
Als je dochter in tranen thuiskomt doordat ze door andere meisjes is uitgelachen, uitgescholden, is buitengesloten of omdat ze het gevoel heeft dat er over haar geroddeld wordt, kun je je als ouder erg machteloos voelen. Je kunt het probleem nu eenmaal niet oplossen. Wat kun je wel doen?
- Luister écht naar je dochter en haar verhaal en vraag zo veel mogelijk door om het hele verhaal te horen. Neem haar verhaal en de ruzie altijd serieus, ook als je denkt dat het wel meevalt en het ook bij de leeftijd hoort. Neem haar emotie ook altijd serieus.
- Benoem dat je het goed vindt dat ze naar je toekomt en het aan je vertelt.
- Leer je dochter om haar grenzen duidelijk te maken door duidelijk ‘nee’ en ‘stop’ aan te geven en leer haar om weg te lopen en zich zelfverzekerd op te stellen. Stimuleer haar zelfvertrouwen en kritisch denkvermogen, zodat ze erboven kan gaan staan.
- Wees een voorbeeld; ben zelf die assertieve ouder zodat je dochter daar ook van kan leren.
- Stimuleer je dochter om andere vriendschappen te sluiten.
Belangrijk: Probeer het niet op te lossen! Bespreek met je dochter wat zij zou willen doen met deze situatie. Ga niet (de ouders van) de meisjes aanspreken die jouw dochter pesten of buitensluiten. Dit heeft vaak een averechts effect en zorg nog meer voor een uitzonderingspositie van je dochter. Het kan ook zijn dat jouw dochter wordt genoemd of aangewezen als de pester of misschien krijg je andere signalen die daarop wijzen. Sommige meisjes gedragen zich thuis anders dan op school waardoor je als ouder misschien nooit écht venijnig gedrag bij je dochter hebt gezien. Wat kan je als ouder(s) doen?
- Geef het goede voorbeeld. Dit is de meest effectieve methode. Kinderen doen namelijk niet wat ouders zeggen, maar wat ouders doen.
- Ga eens in gesprek met je dochter over haar vriendinnengroep. Is ze gelukkig met haar vriendinnen? Probeer zo te ontdekken wat ze belangrijk vindt.
- Bespreek samen de effecten van pesterijen op iemand door bijvoorbeeld samen een film over meidenvenijn te kijken, zoals de film Meangirls.
- Spiegel je kind: ‘Hoe zou jij het vinden als een ander meisje dit over jou zou zeggen/dit jou zou aandoen?’ Zo breng je jouw kind empathie bij.
- Ga niet in de tegenaanval! Je gevoel zegt wellicht dat je je dochter wil beschermen, maar dit werkt echt averechts. Betrek school zodat zij met de gehele groep in gesprek kunnen gaan.
Dit stuk is geschreven door de schoolmaatschappelijk werker. De schoolmaatschappelijk werker is verbonden aan het Sociaal Team Wijchen en kan betrokken worden bij vragen over opgroeien en opvoeden. Heb je vragen over dit onderwerp of zou je het fijn vinden om eens met iemand te sparren? Neem dan contact op met de leerkracht, mentor of intern begeleider. Zij kunnen je in contact brengen met de schoolmaatschappelijk werker.